Skutki uznanie klauzuli indeksacyjnej / waloryzacyjnej za niedozwoloną.

Powyższe  powoduje, że indeksacja upada w całości, a kredyt staje się tzw. kredytem złotówkowym, pozbawionym elementu indeksacyjnego (waloryzacyjnego).” Poglądy powyższe znajdują oparcie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (por. sprawa C 26/13 Kasler czy sprawa C 618/10 Banco Espanol de Credito i inne), który przyjmuje w swoich wyrokach daleko idącą ochronę konsumenta. Podobne jest także stanowisko Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, prezentowane w tzw. istotnych poglądach (stanowiskach formalnie zajmowanych przez Prezesa w toczących się sprawach sądowych).

Następnie należy wskazać, iż stosownie do treści art. 3851 §2 kc w zw. z art. 410 kc. pominięte zostaną postanowienia dotyczące metody indeksacji a kredytobiorcy należy się zwrot nienależnego świadczenia w walucie polskiej. Przy rozpatrywaniu wariantu ważności umowy należy zaznaczyć, iż po wyeliminowaniu abuzywnego postanowienia umownego umowa w pozostałym zakresie obowiązuje i może być wykonywana. Niewątpliwie Bank nie zostanie pozbawiony możliwości uzyskania wynagrodzenia, czemu służy ustalone oprocentowanie (zmienne) oraz prowizja. Wyeliminowanie indeksacji uznanej za klauzulę niedozwoloną nie oznacza jednocześnie, że kredyt przekształca się w kredyt złotowy ze wszystkimi konsekwencjami, a więc, że stawką referencyjną jest WIBOR. Wyeliminowanie indeksacji oznacza, że stosujemy inne elementy z umowy, które mogą być w takiej sytuacji zastosowane nawet jeżeli na rynku nie wystąpił by taki kredyt, nikt nie udzieliłby takiego kredytu. Czyli następuje łączenie elementów kredytu złotówkowego ze stopą referencyjną waluty obcej. Należy zaznaczyć, iż nie ma żadnych przepisów prawa, które zabraniałyby udzielać kredytu złotówkowego z oprocentowaniem obliczanym w oparciu o LIBOR. Postępowanie w tym przypadku nie polega na ustaleniu czy udzielonoby takiego kredytu czy też nie, lecz na ustaleniu czy w sytuacji kiedy pewne postanowienia umowy są niejasne, rażąco naruszają interesy kredytobiorcy – konsumenta, naruszają dobre obyczaje (poprzez używanie niedookreślonych formuł) stanowią klauzule abuzywne.

Jeżeli walutą do której był indeksowany kredyt był CHF to najbardziej logiczne i naturalne jest zastosowanie stawki referencyjnej dla tej waluty tj. LIBOR 3M ewentualnie plus marża. W tym miejscu podkreślenia wymaga znaczenie pojęć WIBOR i LIBOR. WIBOR to wskaźnik wyznaczający wysokość oprocentowania pożyczek w PLN na polskim rynku bankowym. Jest to stopa procentowa, po jakiej banki na rynku polskim są skłonne udzielać pożyczek w walucie PLN innym bankom, a zatem jest to wysokość oprocentowania kredytów zlotowych na polskim rynku międzybankowym. Koszt pieniądza dla banku, który pozyskuje środki w PLN wyznaczony jest przez stawkę WIBOR. Z kolei LIBOR był pierwowzorem dla ustalenia wartości wskaźnika WIBOR. Jest to stopa procentowa kredytów międzybankowych na rynku londyńskim. Stawka LIBOR dotyczy następujących walut: frank szwajcarski, dolar amerykański, euro, funt brytyjski i jen japoński. Koszt pieniądza dla banku, który pozyskuje środki w ww. walutach wyznaczony jest przez stawkę LIBOR.

 

Z uwagi na powyższe należy wskazać, iż przy stwierdzeniu wystąpienia w umowie niedozwolonych postanowień umownych w zakresie kursu waluty stosowanego przez bank  nie można zastosować do powyższego obliczenia stawki WIBOR, albowiem ten element nie został przewidziany w umowie kredytowej łączącej strony. Zmiany takie władne są wprowadzić jedynie strony umowy, natomiast Sąd nie jest władny w niniejszym postępowaniu dokonywać zmiany łączącej strony umowy. Nie było to przedmiotem żądania pozwu, zatem nie może być rozważane przez Sąd, który w niniejszym postępowaniu nie jest władny do tak dalece idącej modyfikacji postanowień umownych. Jeszcze raz należy podkreślić, że na skutek uznania konkretnego postanowienia za abuzywne należy je wyeliminować i umowę utrzymać przy zastosowaniu innych jej elementów, które abuzywne nie są.

            W przypadku stwierdzenia nieważności postanowień stosujących stawkę LIBOR do kredytu złotówkowego należy wskazać, iż  umowa winna zostać uznana za nieważną, gdyż nie mogłaby być wykonywana, a konsument nie wyraża zgody aby zastosować w takim przypadku oprocentowanie według stawki WIBOR.